De oplettende lezer zal opmerken dat vorig jaar het aantal levende personen met de naam Van den Driest op 1-1-2022 op 182 stond. Dit aantal is met één opgehoogd door de ontdekking van een Van den Driest die nog niet in de telling was meegenomen.
Deze telling is gebaseerd op de informatie die bij de stichting bekend is. Om de stamboom zo compleet mogelijk bij te houden zijn we afhankelijk van de medewerking van familieleden: houd de stichting op de hoogte van geboorte, huwelijk en overlijden.
Waarom bewaren we eigenlijk dingen? Zelfs een familieportret met daarop bekraste gezichten en zelfs compleet verwijderde hoofden? Corinne Heyrman en Jozien Wijkhuijs maakten een podcastserie in opdracht van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed. Als hobbygenealoog leverde Marcel van den Driest een bijdrage in de episode ‘Juynboll zonder hoofd’, over de vraag waarom hij ‘mensen bewaart’, met een vleugje historie Van den Driest.
Corinne Heyrman, Jozien Wijkhuijs en Marcel van den Driest.
JUYNBOLL ZONDER HOOFD We vinden een 17e-eeuws familieportret van de familie Juynboll. Zeevaarders, witte kragen, een blauwe lucht en één opvallend element: de middelste figuur – nochtans fier rechtopstaand – heeft geen hoofd. Als je dichterbij het schilderij kijkt, is zijn hoofd ooit uitgesneden en vervangen door een lapje blauwe lucht. Een vruchteloos staaltje analoge photoshop. Was hier kwaad opzet in het spel? En waarom bewaart de RCE een kapot schilderij? Een aflevering over het bewaren van verhalen, de behoefte om mensen op veilingen of rommelmarkten te kopen, de noodzaak je geschiedenis te weten.
Anoniem, Nicolaes Claesz Juynboll en familie, 1646.
Aan deze aflevering werkten mee: Eric Domela Nieuwenhuis, Rudi Ekkart, Marcel van den Driest, Judith Herman, Zeph Benders, Leah van Geerestein, Daphne Nieuwenhuijse, Adinda Van Wely, Fidessa & de Wolven. makers: Corinne Heyrman en Jozien Wijkhuijs.
Het afgelopen jaar 2021 is het aantal levende personen met de achternaam Van den Driest niet gewijzigd. Er waren geen geboortes en overlijdens van personen met die naam, zodoende bleef het natuurlijk saldo staan op 0. Het totaal aantal levende personen met de naam Van den Driest is 182: 87 van het mannelijk en 95 van het vrouwelijk geslacht. Het is niet bekend of er personen met de naam Van den Driest bestaan die gebruik hebben gemaakt van de mogelijkheid om de genderneutrale geslachtsaanduiding ‘x’ in hun paspoort te registreren.
Eén en ander is hieronder in een schema weergegeven, gebaseerd op de ons bekende gegevens. Het is mogelijk dat er geboortes en overlijdens over 2021 zijn die niet aan ons zijn doorgegeven. Die zijn niet in dit schema verwerkt.
In het populaire tv-programma Verborgen Verleden krijgen de hoofdpersonen diverse stamreeksen of afstammingsreeksen onder ogen. Een stamreeks volgt de rechtstreekse mannelijke lijn, in een afstammingsreeks loopt de de rechtstreekse afstamming soms via mannelijke, soms via vrouwelijke lijn.
Lettertype De oudste generaties Van den Driest zijn nu beschikbaar in een stamreeks in dezelfde verschijningsvorm als Verborgen Verleden. Wil je er één ontvangen die onderaan jouw naam vermeldt? Bestel er dan eentje via een mail naar info[at]vandendriest.nl.
Als je er zelf één wil maken in Word, gebruik dan lettertype Baskerville Old Face. Voor de achtergrond kies je in het tabblad ‘Ontwerpen’ — Paginakleur — Opvuleffecten — Perkament.
Tv-programma ‘Expeditie Nederland’ van Omroep MAX stond afgelopen woensdag in het teken van het thema ‘verzamelen’. Het programma bestaat uit bijdragen van diverse regionale omroepen. Omroep Zeeland ging op bezoek bij Ricky Vaneveld in Middelburg, die al jaren bezig is alle personen met de naam Davidse in kaart te brengen.
Cornelia Davidse (1897-1937) en Marinus van den Driest (1899-1983), zoon van Jan van den Driest en Leuntje de Wolf.
De familie Davidse heeft ook een connectie met de familie Van den Driest; Marinus van den Driest was getrouwd met Cornelia Davidse. Vandaar dat de secretaris van de familiestichting Marcel van den Driest op bezoek kwam bij Ricky om gegevens uit te wisselen.
Langere versie Kijk hier de aflevering van Expeditie Nederland terug. De reportage over de familie Davidse komt aan bod van 8:34 tot 11:58 en van 25:26 tot 28:18. In het najaar is een langere versie te zien bij Omroep Zeeland in ‘Expeditie Zeeland’.
Onze oudst bekende voorvader Mattheeus van den Driessche († Snaaskerke 1576) komt meerdere malen voor in de 16de eeuwse wezerijregisters van het Brugse Vrije (Westkwartier). Dankzij de akten die genealoog Jan Caluwaerts heeft geraadpleegd en de transcripties die Jan-Willem Besuijen daarvan heeft gemaakt, is nieuwe informatie naar boven gekomen over de vrouwen van Mattheeus. Zo weten we nu dat hij eerst trouwde met de weduwe van Aernout van Trille, en vervolgens met een dochter van diezelfde Aernout uit diens eerste huwelijk. Maar waar kwam Mattheeus zelf eigenlijk vandaan?
Eerste huwelijk De eerste vrouw van Mattheeus heette Janneken Verhelst (of: Van der Elst). Zij was een dochter van Wouter Verhelst en Magdaleene, en weduwe van Aernout van Trille (overleden na 1543). Janneken overleed in, of kort voor 1569. In de weesakte worden drie kinderen genoemd: Thenkin (of Theukin?), Aertkin en Maijkin. ‘Aertkin’ is de verkleinvorm van Aernout. Daarom stellen wij hem gelijk aan Aernout Mattheeusen van den Driessche, die voor 1590 zijn geboortedorp Snaaskerke verliet en zich vestigde op het eiland Walcheren.
Tweede huwelijk Mattheeus is vóór 1573 hertrouwd met Jacquemijne (of: Mijnkin) van Trille. Zij was een dochter van Aernout van Trille uit diens eerste huwelijk met Godelieve Pitman. Mattheeus tweede vrouw was dus de stiefdochter van zijn eerste vrouw. Uit het tweede huwelijk van Mattheeus zijn twee kinderen bekend: Thonynken en Christijlkin. Zij worden genoemd in de weesakte uit 1576, opgesteld naar aanleiding van het overlijden van Mattheeus.
Het wezerijregister van ’t Brugse Vrije (Westkwartier) gaat terug tot maar liefst 1458. Opvallend genoeg komt de naam Van den Driessche in de vijftiende en begin zestiende eeuw daarin vrijwel niet voor. De enige naamgenoot die nog vermeld wordt is Jan van den Driessche (ca. 1525-1570), schepen van ’t Brugse Vrije, die aantoonbaar tot een andere familie behoort. Dit alles leidt tot de conclusie dat Mattheeus’ familie niet uit die streek afkomstig is, maar van elders naar ’t Brugse Vrije moet zijn gekomen. Wel is er nog een kleine kans dat zijn voorouders te vinden zijn in het Oostkwartier. De zoektocht wordt dus vervolgd!
Genealoog Jan Caluwaerts (l) op bezoek bij Marcel van den Driest in Vlissingen.
Genealogie Al deze gegevens zijn nu, met bronvermeldingen, verwerkt in de onderstaande bijgewerkte Genealogie Van den Driest. Om te voldoen aan de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) zijn in dit overzicht geen levende personen opgenomen.
Het zat er al een tijdje aan te komen, maar nu weten we het zeker: de ouders van onze oudste voorvader Aernout Mattheeusen zijn bekend! Hij was een zoon van Mattheeus van den Driessche, die in, of kort voor 1576 overleed in Snaaskerke, en diens eerste vrouw Janneken Verhelst. Dat blijkt uit een akte uit 1569 uit het Wezerijregister van het Brugse Vrije, het platteland rond de stad Brugge. Begin dit jaar fotografeerde genealoog Jan Caluwaerts deze akte voor ons in het Rijksarchief in Brugge.
Thenkin, Aertkin en Maijkin liberi Mattheeus van (den) Driessche by Janneken fa. Wouter Verhelst (Rijksarchief Brugge, Wezerijregisters Brugse Vrije, Westkwartier, reg.nr. 16527, fol. 141) Transcriptie: Jan-Willem Besuijen.
Uit zijn huwelijk met Janneken Verhelst, dochter van Wouter Verhelst (of Van der Elst), zijn drie kinderen bekend: Thenkin (of: Theukin?), Aertkin en Maijken. Zij waren alle drie nog minderjarig op het moment dat hun moeder overleed. De vermelding van deze ‘Aertkin’, de verkleinvorm van Aernout, was het ontbrekende puzzelstukje. We waren Mattheeus in Snaaskerke al eerder tegengekomen in de archiefstukken, maar er was nog geen bewijs dat hij een zoon Aernout had. Dat bewijs is met deze akte nu wél geleverd.
‘Vrijlaet in Camerlinx’
Over Mattheeus weten we dat hij grond bezat in de streek. Hij wordt vermeld als ‘vrijlaet in Camerlinx’. Dat betekent dat hij als vrij man een inwoner was van het Camerlinckx- ambacht, het gebied van de parochies Stene, Snaaskerke, Leffinge, Middelkerke, Slijpe/Mannekensvere, Westende en Wilskerke. Na de dood van Janneken Verhelst (vóór 1569), hertrouwde Mattheeus met Jacquemijne van Trille. Deze naam kwamen we eerder tegen in de onderzoeksresultaten. Ook uit dat huwelijk werden kinderen geboren: Thonynken en Christijlkin (jong gestorven).
Een kaart die de situatie weergeeft van Snaeskerke en omgeving in de tweede helft van de zestiende eeuw. Notice sur la carte géographique et héraldique du Franc de Bruges / ouvrage de Pierre Pourbus (Brugge 1852).
Hoe is deze informatie naar boven gekomen?
Begin 2021 ging Jan Caluwaerts opnieuw naar het Rijksarchief in Brugge om voor de stichting onderzoek te doen in de Verzameling Omlopers Vincent. We hoopten daarin meer informatie te vinden over de bezittingen die Aernout Mattheeusen van den Driessche nog in 1615 had in en rond Snaaskerke. Dit leverde helaas niets op. Echter, Caluwaerts wist ons te melden dat er in Vlaanderen recentelijk indexen waren verschenen van oude archieffondsen. Dat maakt het zoeken in de omvangrijke registers aldaar een stuk eenvoudiger! Roland Verté indexeerde het Wezerijregister van het Brugse Vrije en daarin bleek een aantal vermeldingen voor te komen die betrekking had op Van den Driessche en Van Trille.
Wat betekent deze vondst?
Nu we de namen weten van de ouders van Aernout Mattheeusen van den Driessche betekent dit concreet dat we onze stamboom met één generatie verder terug in de tijd kunnen uitbreiden. Niet langer is Aernout Mattheeusen onze oudst bekende voorvader, maar Mattheeus. Zijn geboortejaar is niet bekend, maar kan ingeschat worden op omstreeks 1525. De oudste vermelding van zijn naam stamt uit 1569.
De namen van de kinderen uit het eerste huwelijk van Mattheeus (Mattheeus, Aernout en Maijken), klinken zeer bekend en sluiten naadloos aan bij de namen die we later terugvinden aan de overkant van de Westerschelde, in de doopboeken van Grijpskerke. En passant bewijst deze informatie de hypothese die secretaris Marcel eerder formuleerde, dat Aernout een oudere broer Mattheeus moet hebben gehad. Of deze broer ook de oversteek naar Walcheren heeft gewaagd, is niet bekend.
Voogd van de weeskinderen uit zowel Mattheeus’ eerste als die uit zijn tweede huwelijk was Philips Gheerts, poorter te Brugge. Dit duidt erop dat hij waarschijnlijk (aan-)verwant was van Mattheeus en mogelijk getrouwd was met een zus van hem. In Annales de la Société d’émulation de Bruges, Volume 43, staat een overzicht van de inwoners van Brugge in 1580, Le Cadastre de la Ville de Bruges. Daarin komt voor: “Vidua (de weduwe) Philips Gheerts” op het adres Sint-Niklaasstraat (of Mosterdstraat) nr. 18.
Tegenwoordig is op dat adres een B&B gevestigd, SintNik, in een 19de eeuws herenhuis. http://www.sintnik.be/en/kamers/kamer.asp. Voordien was het de locatie van het Sint Niklaashospitaal. Het is onduidelijk hoe het kan dat de weduwe van Philips Gheerts (een Van den Driessche?) daar als enige permanente bewoonster wordt vermeld.
Nieuwe aanknopingspunten
In totaal zijn er zeven zestiende-eeuwse akten gevonden waarin Mattheeus van den Driessche wordt vermeld. Eén daarvan is volledig getranscribeerd door Jan-Willem Besuijen, vrijwilliger bij het Zeeuws Archief. Om meer te weten te komen over de andere personen die in de akten voorkomen, is het ons voornemen om ook de andere akten te laten transcriberen.
In de akten komen tot de verbeelding sprekende namen en beroepen voor: Moris Rijcquaert (vrijlaet in Aertrijcke) en Laureins Valentijn, een oom van de wezen. Latere voogden waren Jaspar Bardoens, stoelendraaier, en Michiel Bracha, wapenmaker, beiden te Brugge. Al deze personen waren op één of andere manier verbonden aan Mattheeus en zijn familie. Dit biedt dus volop nieuwe aanknopingspunten voor verder onderzoek.
Nieuwe vragen
Eerste prangende vraag is of Mattheeus van den Driessche eveneens in Snaaskerke is geboren of van elders afkomstig was. De combinatie van deze voor- en achternaam komt immers ook veel voor in het Land van Waas in de vijftiende en zestiende eeuw, met name in en rond de plaats Elversele. Zo roept elk antwoord weer nieuwe vragen op…
VLISSINGEN – De informatie over genealogie en heraldiek op deze website is aangevuld. De pagina die aan deze onderwerpen was gewijd is in tweeën gesplitst. Op de aparte pagina Genealogie bieden we een volledig bijgewerkte historische genealogie aan, als pdf-bestand. Voor informatie over ons familiewapen kan je terecht op de pagina Heraldiek (zie het menu links).
Achter de schermen is de genealogie Van den Driest steeds bijgewerkt. Dit gold zowel nieuwe historische vondsten als het bijhouden van de levende generaties. Omwille van de privacywetgeving zijn levende personen niet in deze publicatie opgenomen.
Op een rijtje
Alle vermeldingen van ons familiewapen (in zilver, zes zwarte ronde gespen) zijn nu ordelijk op een rijtje gezet op de pagina ‘Heraldiek’. Zo ontstaat er een compleet beeld van welke personen wanneer dit wapen hebben gevoerd, inclusief afbeeldingen.
Neem dus snel een kijkje op deze twee vernieuwde pagina’s, en duik in de historie van onze familie!
POPPENDAMME – Nu we weten dat oudste voorvader Aernout aan het einde van de zestiende eeuw in Poppendamme woonde, krijgt dit buurtschap in het hart van het eiland Walcheren een heel andere betekenis.
De plaats is nu vooral bekend van de Imkerij en de Natuur- en speelboerderij Hof Poppendamme. Bij de boerderij aan de Poppendamseweg 5 werden in de jaren zeventig de oude resten gevonden van het Huys te Poppendamme, een kasteelachtig gebouw dat diende als zomerblijf van de abten van Middelburg. Het is in de beeldenstorm verwoest. Alleen het jachthuis bleef nog bestaan tot de sloop in 1978.
“Het huis te Poppendamme is gelegen in een Ambogt meede Poppendamme genaemd, toekomende de Heeren van Grypskerke. Het is geheel geruineert, en, met het Geflacht van dien naem, vergaen.” (Bron: Willem te Water, Het Hoog-Adelyk en Adelryk Zeelant (1761)).
Vanaf 1660 liet Johan Huyssen, heer van Vossemeer (1630-1667) het Hof te Poppendamme aanleggen op de vermeende plek van de adellijke hofstede. Het hof bleef enkele generaties in bezit van de familie Huyssen: eerst van zoon Johan Hiëronymus Huyssen, vervolgens van kleindochter Margarita Huyssen, echtgenoot van Johan van Mauregnault. Maar dat is allemaal ná Aernouts tijd. Hij overleed in 1620.
Gravure van Huys en Hof te Poppendamme, uit De Cronyk van Zeeland van Mattheus Smallegange (1696).
Het is wel opvallend dat Aernout van den Driessche in 1617 trouwde met Maeijken Jans, de weduwe van Willem Janssen Huijsse, die ook in Poppendamme woonde. Aernouts zonen Mattheus en Aernout trouwden elk een dochter van Willem en Maeijken, Stevelijntje en Susanna. Zodoende waren de families Van den Driessche en Huijsse door drie huwelijken aan elkaar verbonden. Zou Willem Janssen Huijsse nog familie zijn geweest van de bewoners van Hof Poppendamme?
Wapen van Poppendamme, uit: Willem te Water, Hoogadelyk en Adelryk Zeelant (1761)
Wapen van de heerlijkheid Poppendamme (Public domain via Wikimedia Commons)
Geraadpleegde bronnen:
Martin van den Broeke, ‘Het Pryeel van Zeeland’ (Hilversum 2016) 97-99.
Jaco Simons, ‘Groei en krimp. De bewoningsgeschiedenis van Hof Ravestein’, in: De Wete, jrg. 42, nr. 4 (2013) 23-30.
Mattheus Smallegange, Cronyk van Zeeland (1696).
Willem te Water, Het Hoog-Adelyk en Adelryk Zeelant (1761).
West-Europese Adel, https://www.genealogieonline.nl/west-europese-adel/I135978.php
Bestuurslid Anthon bekijkt met belangstelling de eerste bladzijde van de akte uit 1615.
Een akte uit 1615 onthult nieuwe informatie over onze oudste voorvader Aernout Mattheeusen van den Driessche. Genealoog Jan Caluwaerts vond de akte onlangs in het Rijksarchief in Brugge. Uit de akte wordt duidelijk dat Aernout in Poppendamme (vlakbij Grijpskerke) woonde en in 1615 nog altijd bezittingen had in zijn geboortedorp Snaaskerke in Vlaanderen.
Enthousiast
Secretaris Marcel is zeer enthousiast over deze vondst: “Het is ontroerend om in die akte al zijn directe familieleden te lezen, met wie we inmiddels zo bekend zijn: zijn vader Matheus (†), zijn vrouw Janneken Vermeere (†) en de kinderen Matheus, Jacquemijncken, Aernout en Jan – oudste dochter Maeijken is kennelijk jong overleden.”
Aernout reisde in 1615 naar Brugge met ‘aucthorisatie’ van zijn kinderen om een akte op te stellen over zijn bezittingen. Deze akte wordt op dit moment getranscribeerd. Binnenkort dus méér over deze tot de verbeelding sprekende vondst.
De eerste bladzijde van de akte uit het Brugse Vrije (1615), reeks 16220. Foto: Jan Caluwaerts
Die 'drieste' van den Drieschen 